تحلیل رویکرد زیست‌محیطی در قراردادهای نفتی

هدف از نگارش این مقاله مطالعة چگونگی مواجهة قراردادهای نفتی با موضوع محیط زیست است. در این راستا، با نگاهی به سابقة قراردادهای نفتی از زمان امتیازات سنتی (تا اواسط قرن بیستم) ملاحظه شد که در قراردادهای این دوره مسئلة محیط زیست مطرح نبوده و تنها یک مورد از امتیازات به موضوع پرداخته بود که آن نیز ناقص بود و و سازوکار مشخصی نداشت. در قراردادهایی که از نیمة قرن بیستم منعقد شد، رفته‌رفته شروطی دربارة حمایت از محیط زیست درج شد و هم اکنون بیشتر قراردادهای نفتی حاوی چنین ماده‌ای‌اند؛ در برخی قراردادها تعهدات مفصل و مشخصی دربارة حفظ محیط زیست، برچیدن تأسیسات و حفظ محیط زندگی بومیان ساکن در ناحیة عملیات وجود دارد. با این حال، مطالعة الگوهای مختلف قراردادی نشان می‌دهد که مقررات مندرج در قراردادها غالباً کلی و مبهم است و در موارد زیادی توانایی تحمیل تکالیف مشخص قابل اجرایی بر شرکت‌های سرمایه‌گذار را ندارند. به‌نظر می‌رسد کشورهای سرمایه‌پذیر جذب سرمایه را بر حفظ محیط زیست ترجیح می‌دهند و در این خصوص به ذکر مقرراتی کلی بسنده می‌کنند.